Қамыстыбас ауылдық округы

Қамыстыбас ауылдық округы – Қазақстан Республикасы, Қызылорда облысы Арал ауданының батысында орналасқан әкімшілік-аумақтық бірлік. Бұл округ бірегей географиялық жағдайымен ерекшеленеді. Ол Сырдария атырауындағы ірі Қамыстыбас көлдер жүйесінің жағасында және маңызды теміржол магистралінің бойында орналасқан. Осыған орай, оның экономикасы бірнеше салаға негізделген. Оларға теміржол, балық шаруашылығы және туризм жатады. Сондықтан, округ Арал ауданындағы экономикалық әлеуеті жоғары аймақтардың бірі болып саналады.

Тарихы

Округтің тарихы екі негізгі кезеңнен тұрады. Ежелден бұл аумақ балыққа бай көлдің жағасындағы қоныс болған. Жергілікті халық балық аулаумен және мал шаруашылығымен айналысқан. Округтің қазіргі тарихы ХХ ғасырдың басында Орынбор-Ташкент теміржолының салынуымен тығыз байланысты. Сол кезде Қамыстыбас станциясының іргесі қаланып, ол маңызды бекетке айналды. Кеңес дәуірінде мұнда теміржол инфрақұрылымымен қатар, ірі балық аулау шаруашылығы дамыды. Арал теңізінің тартылуы бұл көлдер жүйесіне қатты әсер еткен жоқ. Нәтижесінде, округ өзінің экономикалық тұрақтылығын сақтап қалды.

Географиялық орналасуы және сипаттамасы

Қамыстыбас ауылдық округы Арал ауданының орталық-батыс бөлігінде орналасқан. Оның басты географиялық нысаны – Қамыстыбас көлі. Бұл Сырдария атырауындағы ең ірі көлдер жүйесінің бірі. Округтің елді мекендері осы көлдің солтүстік жағалауында шоғырланған. Сонымен қатар, округ аумағынан маңызды теміржол желісі өтеді. Жер бедері негізінен жазық. Көл жағалауы қамыс-құраққа бай. Көлден шалғай аумақтар шөлейтті белдемге жатады.

Ауылдық округке жататын ауылдар

Қамыстыбас ауылдық округының құрамына екі елді мекен кіреді. Екеуі де теміржол желісінің бойында орналасқан және округтің экономикалық дамуына өз үлесін қосады.

Қамыстыбас станциясы – округтің әкімшілік орталығы. Бұл ірі кентте округтің негізгі әлеуметтік және экономикалық нысандары орналасқан. Мұнда ауыл әкімдігі, бірнеше мектеп, аурухана, теміржол вокзалы және мәдениет үйі бар. Станция тұрғындары теміржол, балық шаруашылығы және туризм салаларында еңбек етеді. Ресми статистика бойынша, округ халқының басым бөлігі осы кентте тұрады.

№92 темір жол айрығы – бұл толыққанды ауыл емес, шағын техникалық бекет. Оның негізгі міндеті – теміржол желісінің осы бөлігінде пойыздардың қауіпсіз қозғалысын реттеу. Мұнда тек теміржолдың техникалық жұмысына жауапты бірнеше отбасы ғана тұрады. Бұл нысан теміржол магистралінің үздіксіз жұмысы үшін өте маңызды.

Қамыстыбас көлі – округтің басты табиғи байлығы және туристік орталығы.

Қамыстыбас ауылдық округы: Климаты мен гидрологиясы

Қамыстыбас ауылдық округы аумағының климаты шұғыл континенталды. Жазы ыстық және құрғақ, ал қысы суық болып келеді. Жылдық жауын-шашын мөлшері төмен. Дегенмен, ірі көлдің жақындығы жергілікті микроклиматқа оң әсер етеді. Округтің гидрологиясы толығымен Қамыстыбас көлдер жүйесіне және Сырдария өзеніне тәуелді. Көкарал бөгетінің салынуы Сырдария суының көлдер жүйесіне тұрақты құйылуын қамтамасыз етті. Бұл көлдің деңгейін сақтап, судың тұздылығын азайтуға мүмкіндік берді.

Экономикадағы және туризмдегі маңызы

Округ экономикасы көпсалалы болуымен ерекшеленеді. Бірінші маңызды сала – теміржол. Қамыстыбас ірі станция болғандықтан, «Қазақстан темір жолы» ҰК» АҚ негізгі жұмыс берушілердің бірі болып табылады. Екінші маңызды сала – балық шаруашылығы. Көл сазан, ақмарқа, алабұға сияқты балық түрлеріне бай. Үшінші, қарқынды дамып келе жатқан сала – туризм. Қамыстыбас көлінің жағалауы Арал ауданындағы туризм мен демалыстың басты орталығына айналған. Мұнда бірнеше демалыс орындары, жағажайлар мен қонақ үйлер жұмыс істейді.

Теміржол – округ экономикасының маңызды саласының бірі.

Қазіргі экологиялық жағдайы

Бүгінгі таңда Қамыстыбас ауылдық округының экологиялық жағдайы Арал өңіріндегі ең тұрақты аймақтардың бірі болып саналады. Солтүстік Арал теңізінің қалпына келуі көлдер жүйесінің экожүйесіне оң әсер етті. Су деңгейінің тұрақтануы биоәртүрліліктің сақталуына ықпал етті. Дегенмен, антропогендік факторлардың әсерінен туындайтын мәселелер бар. Оларға туристік маусым кезінде жағалаудың ластануы, браконьерлік және балық ресурстарын шамадан тыс аулау қаупі жатады. Жергілікті билік пен табиғат қорғау органдары бұл мәселелерді бақылауда ұстауға тырысады.

Қорытындылай келе, бұл әкімшілік бірлік табиғи ресурстар мен экономикалық мүмкіндіктерді ұтымды үйлестіре алған өңір. Оның дамуы теміржол, балық шаруашылығы және туризм салаларының өзара байланысына негізделген. Табиғи әлеуетін сақтай отырып, заманауи талаптарға сай дамып келе жатқан мекен – Қамыстыбас ауылдық округы.