Бірлік ауылдық округі – Қызылорда облысының Қазалы ауданы құрамындағы әкімшілік-аумақтық бірлік. Ол ауданның орталық бөлігінде, Сырдария өзенінің сол жағалауында орналасқан. Округтің әлеуметтік-экономикалық өмірі мен шаруашылығы тікелей өңірдің табиғи-климаттық жағдайларымен және Арал теңізінің экологиялық ахуалымен тығыз байланыста дамып келеді. Әкімшілік орталығы және жалғыз елді мекені – Бірлік ауылы.
Тарихы
Округтің тарихы Кеңес өкіметінің алғашқы жылдарынан, ұжымдастыру саясатынан бастау алады. 1928-1930 жылдары бұл аумақта «Бірлік» ұжымшары (колхоз) құрылған. Шаруашылықтың негізгі бағыттары мал өсіру, әсіресе қаракөл қойы шаруашылығы және Сырдария бойында егіншілікпен айналысу болды. «Бірлік» атауы сол кезеңдегі идеологияға сәйкес, халықты ынтымақ пен бірлікке шақыру мақсатында қойылған. Ұзақ жылдар бойы ұжымшар ауданның ауыл шаруашылығын дамытуға елеулі үлес қосты. Қазақстан тәуелсіздік алғаннан кейін, 1997 жылғы әкімшілік реформалар барысында ұжымшар негізінде қазіргі Бірлік ауылдық округі болып қайта құрылды.
Географиялық орналасуы және сипаттамасы
Бірлік ауылдық округі Қазалы ауданының орталығында, аудан орталығы – Әйтеке би кентінен оңтүстік-батысқа қарай шамамен 28 шақырым жерде орналасқан. Округтің жер бедері негізінен жазық, Тұран ойпатының бір бөлігін алып жатыр. Топырақ жамылғысы көбінесе сұр, құмдақты және сортаңды болып келеді. Бұл топырақтар егіншілік үшін қосымша агротехникалық шараларды қажет етеді. Округ аумағынан Сырдария өзенінің ескі арналары мен тармақтары кездеседі. Өсімдіктер әлемі негізінен шөлейтті аймаққа тән жусан, изен, сексеуіл және әртүрлі бұталардан тұрады.
Бірлік ауылдық округіне тән табиғат
Бірлік ауылдық округіне жататын ауылдар
Округ құрамында бір ғана елді мекен бар.
Бірлік ауылы – округтің әкімшілік орталығы. Ауылда орта мектеп, балабақша, мәдениет үйі, кітапхана және дәрігерлік амбулатория сияқты негізгі әлеуметтік инфрақұрылым нысандары орналасқан. Бұл мекемелер жергілікті тұрғындардың білім алуына, денсаулығын сақтауға және мәдени демалысын ұйымдастыруға қызмет етеді. Тұрғындардың негізгі кәсібі – мал шаруашылығы.
Климаты мен гидрологиясы
Округтің климаты тым континентті. Жазы ыстық, құрғақ, шілдеде ауа температурасы +27°C-тан +30°C-қа дейін көтеріледі. Қысы суық, қары аз, қаңтардың орташа температурасы -14°C шамасында болады. Жылдық жауын-шашынның орташа мөлшері 100-130 мм-ден аспайды. Округтің негізгі су көзі – Сырдария өзені. Өзен суы ауыз су ретінде, мал суаруға және шабындық жерлерді ылғалдандыруға пайдаланылады. Су ресурстарының тиімді пайдаланылуы өңір шаруашылығы үшін аса маңызды.
Экономикадағы және туризмдегі маңызы
Округ экономикасының негізгі тірегі – ауыл шаруашылығы. Басты бағыт – мал шаруашылығы. Тұрғындар мен шаруа қожалықтары мүйізді ірі қара, қой мен ешкі, жылқы және түйе өсіреді. Сырдария бойындағы жайылымдар мал өсіруге қолайлы жағдай туғызады. Егіншілік саласы негізінен мал азықтық дақылдарды өсірумен шектеледі. Туризм саласы дамымаған, бірақ Сырдария өзенінің жағалауында әуесқойлық балық аулауды ұйымдастыруға мүмкіндіктер бар.
Қазіргі экологиялық жағдайы
Округтің экологиялық жағдайына Арал теңізінің тартылуы салдарынан туындаған проблемалар тікелей әсер етеді. Теңіздің құрғаған табанынан көтерілетін тұзды шаң-тозаңдар топырақтың құнарлылығын азайтып, өсімдіктердің өсуін тежейді. Бұл жайылымдардың тозуына алып келеді. Су тапшылығы және жер асты суларының минералдану деңгейінің артуы да өңір үшін өзекті мәселе болып табылады. Бұл экологиялық мәселелерді шешу үшін Қызылорда облысының әкімдігі мен республикалық органдар тарапынан түрлі бағдарламалар жүзеге асырылуда.
Қорытындылай келе, тарихи тамыры тереңде жатқан Бірлік ауылдық округі бүгінгі таңда заманауи экологиялық сын-қатерлерге қарамастан, өзінің әлеуметтік-экономикалық маңызын сақтап, дамып келе жатқан маңызды әкімшілік бірлік болып табылады.